Mụn nội tiết hầu như ai cũng đã từng trải qua, là vấn đề nan giải của nhiều người khi tình trạng mà chúng gây ra cho khuôn mặt. Vậy nguyên nhân nào đã làm dẫn đến loại mụn này và chúng có các đặc điểm như thế nào mỗi khi xuất hiện. Hãy cùng Top Sức Khỏe tìm hiểu qua bài viết dưới đây để hiểu hơn về loại mụn này nhé!
Mụn nội tiết là gì
Mụn nội tiết (endocrine acne) có tên gọi khác là mụn trứng cá. Là loại mụn thường hay nổi lên do các vấn đề về rối loạn nội tiết tố, thay đổi hormone bên trong cơ thể con người. Bởi vì thay đổi quá đột ngột, tăng hoặc giảm quá nhanh, bất thường sẽ khiến cho làn da bị tiết ra nhiều bã nhờn, vi khuẩn có cơ hội sinh sôi, lỗ chân lông sẽ bị tắc nghẽn. Từ đó làm mụn có cơ hội phát triển rộng.
Mụn trứng cá hình thành do vấn đề nội tiết tố thay đổi
Loại mụn này xảy ra ở cả nam và nữ. Thường thấy nhất ở độ tuổi đang bắt đầu dậy thì. Tuy nhiên phần lớn ở các phụ nữ thuộc những giai đoạn có nhiều thay đổi nội tiết tố trong cơ thể như từ 20 -29 tuổi, 40 – 49 tuổi thì khả năng bị mụn sẽ cao hơn.
Những đặc điểm thường thấy của mụn nội tiết
Mụn nội tiết thường có hình dạng là các loại mụn đầu đen, hoặc đầu trắng ở dạng nhẹ và mụn mủ, mụn bọc cho những trường hợp chuyển nặng. Mụn có kích thước nhỏ dạng hình cầu tròn. Các nang mụn nằm ẩn sâu phía dưới da và có thể chuyển viêm sưng, đỏ tấy khi không được chăm sóc hợp lý.
Đặc biệt mụn này có xu hướng sẽ mọc lại ở một vị trí trong đúng một vị trí và đối với phụ nữ thì cứ mỗi tháng sẽ xuất hiện lại một lần. Bởi vì những biến đổi của các hormone trong cơ thể luôn diễn ra theo chu kỳ, làm thời điểm nổi mụn cũng gần như giống nhau trong một tháng.
Dấu hiệu nhận biết mụn nội tiết
Thông thường chúng sẽ xuất hiện ở các vùng chữ T trên khuôn mặt người như ở: trán, mũi, cằm. Vẫn có trường hợp xuất hiện ở tại những vùng da phần má, quanh hàm, vùng miệng,.. đối với những người ở tuổi trưởng thành.
Đây là loại mụn có thể tự hết nhờ vào sự cân bằng trở lại của các hormone tuy nhiên sẽ đòi hỏi một khoảng thời gian khá dài và có thể để lại rất nhiều vấn đề tàn phá làn da của bạn, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Vậy nên cần hiểu rõ được nguyên nhân gây nổi mụn và từ đó tìm biện pháp ngăn ngừa kịp thời tình trạng mụn phát triển mạnh về sau.
Nguyên nhân gây nổi mụn trứng cá
Mụn do tuổi dậy thì: Đây là tình trạng rất thường thấy ở các bạn trẻ đang vào độ tuổi dậy thì. Ở độ tuổi này các hormone giới tính là androgen được gia tăng nhiều đến mức bị dư thừa ra. Làm thúc đẩy cho tuyến bã nhờn hoạt động mạnh từ đó các lỗ chân lông bị tắc nghẽn dẫn đến những vi khuẩn gây mụn có cơ hội phát triển. Hình thành mụn sưng đỏ dưới bề mặt da rồi sau đó gây viêm nhiễm.
Nổi mụn ở giai đoạn chu kỳ kinh nguyệt: Progesterone là hormone sinh dục nữ, loại chất được sản xuất ở tại buồng trứng. Vậy nên khi đến chu kỳ kinh nguyệt cũng sẽ làm thay đổi nồng độ của chúng. Nhất là giai đoạn các lượng nội tiết tố đang thay đổi thất thường nhất làm ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của tuyến bã nhờn. Gây nên tồn đọng bụi bẩn, tế bào chết và bã nhờn còn xót lại tạo thành mụn.
Mụn nổi do nội tiết thay đổi vì bệnh buồng trứng đa nang: Buồng chứng đa nang là một hội chứng rối loạn nội tiết tố. Tại buồng trứng sẽ mở rộng ra hơn so với bình thường, giúp tạo nên các nang nhỏ. Làm phá vỡ tính cân bằng của các hormone.
Ngoài gây nên các triệu chứng như tăng cân, chu kỳ kinh nguyệt không đều, tiểu đường,… Thì bên cạnh đó, lượng hormone androgen được sản sinh ra cũng làm cho mụn trứng cá được đẩy mạnh phát triển, gây nên tình trạng mụn. Đặt biệt vị trí nổi thông thường sẽ là ở phần mặt dưới bao gồm như: gò má dưới, cằm, phần quai hàm và cổ trên.
Nguyên nhân gây nên tình trạng mụn nội tiết
Stress gây nổi mụn: Khi cơ thể gặp các trường hợp trạng thái căng thẳng hay stress là thời điểm hàng bảo vệ của da bị tác động nhiều nhất. Căng thẳng kéo dài sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động của việc sản sinh nội tiết tố, gây rối loạn. Cơ thể những lúc này cũng sản xuất ra nhiều các chất là corticotropin releasing hormone (CRH) và androgen làm lượng dầu thừa tiết ra nhiều hơn thông thường gây hình thành các nhân mụn.
Do chế độ ăn làm mụn nổi: Chế độ ăn tác động lớn đến làn da chúng ta, chế độ ăn thiếu chất hoặc những món có tác nhân gây mụn: tinh bột cao, sữa, đồ ăn dầu mỡ, đồ ăn nhiều đường, đồ ăn vặt… khiến cơ thể thiếu chất hoặc sản xuất ra lượng hormone insulin, IGF-1,…góp phần làm tăng nguy cơ cho mụn xuất hiện.
Nổi mụn ở giai đoạn mãn kinh: Khi bước vào tuổi mãn kinh ở phụ nữ, bắt đầu kết thúc giai đoạn cuối của hoạt động sinh sản của phụ nữ thì chu kì kinh nguyệt sẽ dần ngừng lại. Chức năng của buồng trứng dần được ngưng hoạt động. Các vấn đề về cân nặng, nhức mỏi cơ thể, loãng xương,.. bắt đầu xuất hiện. Ở buồng trứng lúc này cũng sản xuất ra androgen và estrogen. Tuy nhiên lượng androgen lại trội hơn hẳn làm cho gây nên tình trạng nổi mụn nội tiết tố ở phụ nữ tuổi mãn kinh.
Các tác nhân khác: Ngoài những các nguyên nhân trên thì còn có thể vì sử dụng thuốc tránh thai quá mức gây nên tác dụng phụ là rối loạn hormone, chế độ sinh hoạt nghỉ ngơi không hợp lý thiếu khoa học, hoặc do vấn đề di truyền từ bố mẹ.
Lưu ý cách chăm sóc da mụn như thế nào?
Đối với những trường hợp mọc mụn do vấn đề nội tiết gây ra sẽ rất khó chịu và tự ti, làm cho người bị mụn nôn nóng muốn chữa trị ngay. Tuy nhiên cũng đừng quên lưu ý một số điều sau đây để tình trạng mụn được cải thiện dần lên. Tránh trường hợp trở nặng, khó chữa trị và làm ảnh hưởng đến thẩm mỹ da về sau.
Quan tâm gì khi muốn chăm sóc da mụn
- Không nên để tay chạm lên mụn, vệ sinh hay chà sát quá mức vùng mụn: tránh gây nhiễm trùng, trầy xướt vùng da mụn làm cho chúng viêm nhiễm nặng hơn.
- Uống nhiều nước: Hãy luôn đảm bảo là mỗi ngày cơ thể được nạp đủ từ 1,5 lít – 2 lít nước để cho quá trình hydrat hóa dưới làn da được diễn ra một cách bình thường
- Tránh thức khuya, ngủ đủ giờ trong ngày: để da có thời gian được thở và nghỉ ngơi cũng như các bộ phận khác hoạt động thải bớt độc tố ra bên ngoài.
- Tránh tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thường xuyên: Tránh đi ra đường trong thời điểm từ 10 giờ trưa đến 4 giờ chiều và thường xuyên sử dụng kem chống nắng dù thời tiết như thế nào chăng nữa.
- Hạn chế việc sử dụng đồ trang điểm: Giữ cho mặt luôn được sạch sẽ. Ở trường hợp bắt buộc phải trang điểm thì hãy nên lựa chọn dùng các loại không chứa dầu để hạn chế khả năng bít tắc lỗ chân lông. Cần tẩy trang sạch để tránh việc vi khuẩn tích tụ tạo mụn ẩn.
- Bổ sung các thực phẩm dinh dưỡng: Chọn các loại thực phẩm giàu các chất xơ, vitamin, kẽm,.. vào thực đơn mỗi ngày để hỗ trợ dưỡng da, chống lại lão hóa. Nên dùng các thức uống mát gan, thanh nhiệt như là trà xanh, nước sinh tố, trái cây,..
- Vệ sinh sạch sẽ: tắm gội mỗi ngày để giúp mồ hôi và dầu được loại bỏ, quần áo hay các chăn gối ngủ, khăn mặt cũng cần được làm sạch để tránh nhiễm khuẩn cho da mặt mỗi khi tiếp xúc.
Bài viết đã giới thiệu những thông tin về nguyên nhân, và các biểu hiện cũng như đặc điểm khi nổi mụn nội tiết tố. Hầu hết ai cũng sẽ gặp phải, vậy nên cần hiểu rõ về loại mụn này để tìm được lý do cũng như biện pháp điều trị, phòng tránh. Từ đó nuôi dưỡng cho làn da được khỏe mạnh, săn chắc hơn.
