Tìm hiểu stress là gì và nguyên nhân gây ra stress, từ đó giúp tinh thần được thoải mái hơn qua bài viết sau đây của Top Sức Khỏe.
Hiện nay, stress hay căng thẳng diễn ra rất nhiều ở xung quanh chúng ta, Hiện nay theo thống kế của bộ y tế năm 2017, Việt Nam có khoảng 15% dân số mắc phải các triệu chứng liên quan tới stress như rối loạn sang chấn và lo âu, hoảng sợ, ám ảnh…. cụ thể hơn có khoảng 350 triệu bệnh nhân trên toàn thế giới mắc phải stress hay chịu đựng trầm cảm, trong đó có 5% phải chịu đựng bệnh và chi phí y tế lớn gấp 3 lần các bệnh nội khoa thông thường. Và có 90% trường hợp quyết định tự tử khi có tiêu chuẩn chẩn đoán có rối loạn tâm thần
Stress là gì?
Stress là trình trạng căng thẳng lâu dài hay là một nhóm phản ứng của cơ thể khi phải chịu những áp lực như tăng nhịp tim, nhi thở, căng cơ. lượng đường trong máu tăng lên,… hoặc các yếu tố được tác động bên ngoài. Người mắc phải stress thường có cảm giác bức bối, rối bời. Họ trở nên dễ nổi cáu, nhạy cảm và xúc động với những xung quanh hơn bình thường.
Những phản ứng sinh lý mà người stress mắc phải?
Những người mắc phải stress thì có thể sẽ có rất nhiều biến đổi như tim sẽ đập mạnh hơn bình thường, dạ dày sẽ đau thường xuyên, tiết tuyến mồ hôi sẽ tăng lên, tăng nhu ruột đồng. Khi cơ thể bạn đang bị stress sẽ xuất hiện các biểu hiện đó là do vùng hạ đội chịu trách nhiệm chi phối tâm trạng của cơ thể sẽ nhận được tín hiệu khi bị stress.
Và ngay lúc này, tuyến yên sẽ được vùng hạ đồi tác động vào và tuyến yên bắt đầu phát tín hiệu theo con đường thần kinh và thể dịch tác động đến tuyến thượng thận sẽ kích thích tuyến thượng thận tiết Epinephrine và norepinephrine kích hoạt hệ thống thần kinh phó giao cảm tác động đến tất cả các cơ quan trong cơ thể.
Các triệu chứng căng thẳng, stress
Người ta se chia các triệu chứng căng thẳng, stress thành các nhóm về thể chất, tinh thần, cảm xúc và hành vi :
Stress mang nhiều triệu chứng nghiêm trọng
Về hành vi :
- Nóng tính, nổi cáu và bực bội
- Thường sử dụng các chất kích thích như rượu hay thuốc lá
- Các sinh hoạt hằng ngày của bạn bị xáo trộn nhu giấc ngủ hay ăn uống
- Thường mất tập trung và bỏ qua các hành vi thông thường của mình
- Cảm thấy mình trở nên vụng về hà hay quên
- Luôn trong trình trạng hấp tấp và vội vàng
- Những quyết định của mình trở nên vô lý đến lạ
- ăn uống quá nhiều hay quá ít
Biểu hiện của cảm xúc :
- Cảm thấy trong người luôn khó chịu
- Cảm thấy luôn lo lắng và căng thẳng
- Buồn bã, chán nản và thờ ơ trong mọi thứ
- Cảm thấy giá trị bản thân của mình bị đánh mất
Các biểu hiện, triệu chứng về thể chất :
- Đau đầu và đau bụng
- Cơ bắp bị căng và đau
- Cảm thấy chóng mặt và đổ mồ hôi
- Cảm thấy đau ngực và khó thở
- Miệng bị khô
- Cơ thể có thể bị ngứa
- Tiêu hóa bị rối loạn
- Có vấn đề về tính dục
Đó là những biểu hiện của trường hợp bị stress cấp tính. Sức khỏe bạn có thể gặp nhiều vấn đề quan trọng hơn nếu những trường hợp stress trên kéo dài như: trầm cảm, tăng huyết áp, bị sốc, bị đau nửa đầu, lo âu, bị hen, hệ miễn dịch bị suy giảm, đau dạ dày, rối loạn giấc ngủ.
Những ai sẽ bị stress
Áp lực đến từ chính gia đình của mình
Căng thẳng là hiện tượng ai cũng có có thể bị mất phải, đặc biệt những người hướng nội, có lối sống khép kín, ít chia sẻ. Ngoài ra phổ biến hiện nay những đối tượng thường mắc phải căng thẳng là những người làm công việc ngoài trời, công việc nhiều và thường xuyên, chịu áp lực từ gia đình…
Trường hợp chịu áp lực từ gia đình
Đây là những đối tượng có hiện tượng bị stress rất cao từ những nguyên nhân gia đình thường xuyên cãi vã, các thành viên trong gia đình bất đồng với nhau, áp lực từ tiền bạc. cha mẹ ly hôn mang nhiều hệ lụy…. hay những người làm những công việc đòi hỏi kỹ năng cao, làm việc liên tục mà không nghỉ ngơi…
Những người mắc phải áp lực tâm lý từ gia đình thường sẽ bị áp lực kéo dài nhiều năm. Phần lớn những người có lối sống tình cảm, ít giao thiệp với xã hội, thường yếu đuối sẽ không có khả năng giải tỏa căng thẳng ra bên ngoài thì sẽ dễ dàng mắc phải căng thẳng và stress. Đặc biệt, đa số những người mất phải áp lực tâm lý từ gia đình sẽ có nguy cơ bị trầm cảm và tự tử cao.
Những người đang bị bệnh, dị tật, ốm yếu
Những người có bên ngoài dị tật, ngoài hình thừa cân béo phì, hay bị bệnh tật và có thể chất ốm yếu…khiến họ cảm thấy mình vô dụng, mặc cảm và tự ti. Dần dần nó sẽ khiến họ bị stress, trầm cảm và có thể thực hiện các hành vi tiêu cực ảnh hưởng nghiệm trọng.
Những người có việc làm ngoài trời
Những đối tượng này thường làm việc trong những môi trường ô nhiễm, có tiếng ồn, khí hậu và thời tiết bất thường như mưa, gió, bão, nắng gắt và khói bụi…nhiều ngày sẽ làm cho những căng thẳng, mệt mỏi và áp lực ngày càng được tăng lên.
Những người ít va chạm vào xã hội, có lối sống tình cảm, chân thành
Theo những nghiên cứu xã hội , những người có lối sống chân thành và tính cảm, và bản tính con người sẽ dễ dàng bị tổn thương về tâm lý, họ dễ dàng bị lợi dụng lòng tin dẫn đến căng thẳng.
Những nguyên nhân dẫn đến stress từ tình cách suy nghĩ hay nhưng biến động từ các yếu tố bên ngoài thì đối với những đối tượng trên sẽ có nhiều nguy cơ mắc phải trầm cảm và căng thẳng cao hơn bình thường. Đặc biệt, đối với những trẻ đang ở tuổi dậy thì hay các thanh thiếu niên đã quen được bao bọc sẽ dễ dàng mắc phải stress vào những lần đầu ra đường.
Những nguyên nhân gây ra stress
Stress gây mất ngủ
Có thể nói, những nguyên nhân gây ra stress thường xảy ra trong những hoàn cảnh giữ người với người với nhau, những mâu thuẫn xảy ra trong chính gia đình, những người đồng nghiệp, những căng thẳng trong học tập hay các cuộc thi cử..nhưng sự thật mà nói những căng thẳng hay gia tăng gốc tự do đều có thể xảy ra trước bất cứ thay đổi nào.
Những nguyên nhân gây ra stress từ áp lực của công việc và xã hội
Những người có làm việc có quá nhiều công việc cùng lúc và thời hạn hoàn thành cấp tốc, xã hội, tài chính , nhiều cú sốc tâm lý, những mâu thuẫn trong gia đình.. làm cho tâm trạng dễ rơi vào hoàn cảnh căng thẳng.
Các vấn đề khi xin việc, việc làm mới, phải thay đổi chỗ ở, chỗ làm, thất bại trong công việc, bị đuổi việc, khác biệt về lối sống hay văn hóa đều có thể dẫn đến tình trạng stress diễn ra. Thêm vào đó các yếu tố mang tính xã hội cũng phải nói tới như kinh tế bị suy thoái, chiến tranh xảy ra…
Nguyên nhân gay ra stress do áp lực từ những người thân trong gia đình hay những người quan trọng
Những áp lực này được hình thành từ chính những người thân yêu, quan trọng của mình từ những vấn đề như cưới hỏi, người thân mất, ly thân, ly dị, sinh con cái. Những căng thẳng có thể xảy ra từ những cuộc cãi vã, giận hờn, với người yêu, vợ chồng hay những người bạn thân.
Nguyên nhân gây ra stress từ môi trường sống
Những vấn đề môi trường sống cũng là một trong những tác nhân không nhỏ dẫn đến tình trạng stress, làm bạn cảm thấy mệt mỏi và không thoải mái như thời tiết thay đổi, ô nhiễm môi trường và không khí, giao thông, môi trường sống không lành mạnh , ồn ào…
Nguyên nhân gây ra stress từ suy nghĩ của bản thân
Có thể bạn chưa biết răng chính chúng ta lại là người tự tạo ra cho mình những áp lực, căng thẳng cho chính mình. Các trường hợp bị stress được đánh giá cao ở đây là những người có bẩm sinh đã có bản tính cầu toàn , thường xuyên bị so sánh, hoặc môi trường sống khắc nghiệt. Bạn cần phải học cách suy nghĩ đơn giản hơn để cuộc sống của mình được vui vẻ và khỏe mạnh hơn.
Bạn không còn niềm tin vào cuộc sống, dẫn đến tâm lý của bạn bị chán nản và mệt mỏi.
Nếu bạn có một tâm lý thiếu ổn định hay không ổn định sẽ làm cho bạn luôn nhìn vấn đề ở một phía tiêu cực.
Gốc tự do là một yếu tố được sản xuất sinh liên tục trong quá trình chuyển hóa và trao đổi chất của cơ thể…các yếu tố này sẽ ngày càng sản sinh mạnh mẽ và dữ dội hơn nếu dưới tác động của stress, thuốc lá, bia rượu, thức ăn nhanh, môi trường bị ô nhiễm. Dù stress được sinh ra từ ai từ bất kỳ trường hợp nào thì chung quy nó đều làm cho gốc tự do ngày càng bị gia tăng.
Ở trên là tổng hợp những nguyên nhân gây ra stress mà bạn có thể tham khảo. Tuy nhiên vẫn có nhiều trường hợp đặc biệt khác nhau ở mỗi người.
